Το Ryukyu Kobujutsu ή το Ryukyu Kobudo ως η άλλη εκδοχή του είναι στην ουσία το «ένοπλο» κομμάτι του Καράτε (όταν αναφερόμαστε στα Ryukyu εννοούμε το οκιναβέζικο νησιωτικό σύμπλεγμα). Όπως άλλωστε και στην Κίνα από όπου έχουν καταβολές οι Ιαπωνικές μαχητικές τεχνοτροπίες, παρατηρούμε μια εκτεταμένη χρήση εργαλείων καθημερινής οικιακής, αγροτικής και ναυτικής χρήσης ως απαραίτητο συμπλήρωμα των άοπλων τεχνών. Η χρήση αυτών των εργαλείων έχει ως αποτέλεσμα τον πολλαπλασιασμό της μαχητικής ικανότητας των ενασκούμενων.
Όταν μελετούμε Kobudo προσπαθούμε να καταλάβουμε τις βαθύτερες έννοιες των kata του karate, η κατανόηση των παραδοσιακών ενόπλων kata μπορεί να μας φωτίσει τα σκοτεινά σημεία των άοπλων κινήσεων. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και όταν μελετάμε τα άοπλα kata.
Στην ουσία οι ένοπλες και οι άοπλες τέχνες αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο. Αν πάρουμε για παράδειγμα τα Kata του Shotokan-karate παρατηρούμε με μια απλή ματιά ότι τεχνικές που γίνονται με άδεια χέρια κρύβουν πίσω τους την χρήση ενός Bo ή στέφονται εναντίον ενός Βο δηλαδή προσπαθούν να αφοπλίσουν κάποιον οπλισμένο με Βο. Τα kata Jitte, Bassai Sho, Meikio Shodan είναι χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Στο Kata Shochin από την άλλη θα δούμε μία εκτεταμένη χρήση των Tonfa.
Όλα άρχισαν από τον δάσκαλο Taira
Ο Sensei Taira Shinken (1897-1970) η Maezato Shinken (χρησιμοποιούσε και έγινε γνωστός με το επώνυμο Taira που ήταν το επώνυμο της μητέρας του) ήταν αυτός που μάζεψε τα διάσπαρτα «κομμάτια» του Kobujutsu όπως ακριβώς έκανε όσο αφορούσε το Karate Jutsu ο μέντορας του Funakoshi Sensei.
Ο Taira sensei εισήγαγε το Kobujutsu (διότι ως Jutsu ξεκίνησε πολύ πριν προστεθεί σε όλες τις ιαπωνικές τέχνες η κατάληξη Do) στην κυρίως Ιαπωνία. Έγραψε μια εγκυκλοπαίδεια για την τέχνη στην οποία παρουσίασε όλα τα γνωστά όπλα μαζί με τα kata τους.
Με τον θάνατο του δασκάλου Taira το Kobujutsu χωρίστηκε σε δύο κλάδους, τον Οκιναβέζικο (Ryukyu Kobudo) επικεφαλής του οποίου τέθηκε ο δάσκαλος Akamine Eisuke, και την εκδοχή όπως καλλιεργήθηκε στην κυρίως Ιαπωνία επικεφαλής της οποίας ανέλαβε ο Inoue Motokatsu sensei.
Ποιος ήταν ο Inoue Soke
Ο Inoue Motukatsu Soke (1918-1993) ήταν γιός στρατηγού και εγγονός του πρώην πρωθυπουργού της Ιαπωνίας Katsura Taro.
Κυριότερος δάσκαλός του ήταν ο Seiko Fujita Soke, 14ος επικεφαλής του Koga ryu Ninjutsu. Διδάχθηκε ακόμα από τους δασκάλους Yashuhiro Konishi (Καράτε) και Taira Shinken (Kobudo), και αρκετούς άλλους.
Το σύστημα Yuishinkai (που σημαίνει ειλικρινές πνεύμα επιμονής) που ίδρυσε ο Inoue sensei αναπτύχθηκε γύρω από τέσσερις βασικούς άξονες.
Το Ninjutsu του Fujita Seiko, το Ryobu kai Karate του Yasuhiro Konishi, το Kobujutsu του Shinken Taira και το Aikidο του Gozo Shioda.
Ο soke Inoue ίδρυσε λοιπόν δυο διαφορετικά συστήματα και της αντίστοιχες τους οργανώσεις το Yuishinkai karate και το Ryu kyu Kobujutsu Hozon shinko kai (που σημαίνει Σύλλογος για την προώθηση και προστασία των κλασσικών μαχητικών τεχνών).
Οι οργανώσεις
Οι οργανώσεις «Yuishinkai» και Ryu kyu Kobujutsu Hozon Shinkokai διοικούνται σήμερα από τον γιo του ιδρυτή τον Hanshi Kisho Inoue έχουν δε παραρτήματα σ’ όλο τον κόσμο.
Στην Ελλάδα επικεφαλής του Yuishinkai και του Kobujutsu είναι ο sensei Νίκος Τσουπάκης (4ο DAN) ο οποίος εκπαιδεύτηκε στο σύστημα στην Ν. Αφρική όπου έζησε για αρκετά χρόνια. Δάσκαλός του κ. Τσουπάκη είναι ο Shihan Edwart Jardine. Ο πιο προχωρημένος μαθητής του Yuishinkai στην χώρα μας και βοηθός του κ. Τσουπάκη στην εκπαίδευση είναι ο κ. Γιώργος Καλεμής.
Το 2009 ο τωρινός επικεφαλής του συστήματος Kisho Inoue Hanshi επισκέφθηκε και δίδαξε για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Η ύλη για την εκπαίδευση στο Kobujutsu
«Το όνειρο του δασκάλου Taira Shinken ήταν η διάσωση, η παρουσίαση και η διάδοση της αυθεντικής παράδοσης των όπλων της Οκινάουα στον κόσμο και στις επόμενες γενεές. Για τον σκοπό αυτόν ο Taira sensei πίστευε ότι ήταν απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα λεπτομερές εκπαιδευτικό σύστημα. Με βάση την επιθυμία και τις οδηγίες του Taira sensei ήταν που ο πατέρας μου δημιούργησε αυτό το σύστημα μετά από άοκνες προσπάθειες πολλών ετών» είπε ο Kisho Inoue Hanshi σε μια συνέντευξη που παραχώρησε στον Δ. Τσετσέλη όταν επισκέφτηκε την χώρα μας.
Και πραγματικά η δουλειά που έκανε ο Motokatsu Inoue Soke που αφορά την συστηματοποίηση της ύλης του Kobujutsu είναι τεράστια και μοναδική σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η συγγραφή τριών συνολικά τόμων σχετικά με τα παραδοσιακά όπλα των Ryukyu – Bo, Sai, Tonfa, Nunchaku, Kama, Tekko (σιδερογροθιά), Tinbe-Rochin (ασπίδα και δόρυ) και Surujin – αποτελούν μία τεράστια παρακαταθήκη. Στην Ιαπωνία αποτελούν τα μοναδικά και επίσημα εγχειρίδια που αφορούν τα οκιναβέζικα όπλα.
Η εκπαίδευση στο κάθε όπλο είναι χωρισμένη σε τρία μέρη, τα Kihon, τα kata και το προσχεδιασμένο kumite, όπως ακριβώς και στο Shotokan karate στο οποίο ο Taira Sensei εκπαιδεύτηκε από τον Funakoshi sensei όπως προείπαμε. Παρεμπιπτόντως να αναφέρουμε ότι υπάρχουν 42 kata συνολικά και για τα οκτώ οκιναβέζικα όπλα
Για τον κλάδο δε του Ryukyu Kobujutsu υπάρχουν ξεχωριστά διπλώματα που κατοχυρώνουν τις γνώσεις και το επίπεδο των εξασκούμενων στο Kobujutsu σε παγκόσμιο επίπεδο.
Την τελευταία δεκαετία υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για το kobujutsu πάρα πολλών karateka οι οποίοι προέρχονται από διαφορετικά παραδοσιακά συστήματα του karate-do.
Η σύγχρονη πρακτική
Μιλήσαμε πριν για το πώς το αντιλαμβάνονταν και πώς αλληλοσυμπληρώνονταν οι παλαιότερες μορφές των ενόπλων και των άοπλων μορφών μάχης, θα ήταν μεγάλη παράλειψη αν δεν αναφερόμαστε και στην σύγχρονη πρακτική, την χρησιμότητα και την αποτελεσματικότητα των παλιών αυτών όπλων στους σημερινούς τρόπους αυτοάμυνας.
Ποιος δεν θα ήθελε να ξέρει να χρησιμοποιήσει ένα ραβδί (Βο) ποιος δεν θα ένιωθε πιο ασφαλής αν κουβαλούσε μαζί του με την προϋπόθεση να ξέρει να το χρησιμοποιεί, ένα Nunchaku ή ένα ζευγάρι Tekko (σιδερογροθιές).
Οι αστυνομικοί δε στις περισσότερες χώρες του κόσμου κουβαλούν πάντα μαζί τους μια σύγχρονη εκδοχή του Tonfa.
Το Kobujutsu στην Ελλάδα
Υπάρχουν διάφορες εστίες Kobujutsu στις οποίες διδάσκει ο sensei Τσουπάκης. Η μεθοδολογία και οι γνώσεις του κ. Τσουπάκη, ο χαμηλών τόνων χαρακτήρας και η σεμνότητα που τον διακρίνει, το σημαντικότερο δε η μεταδοτικότητα που έχει ως δάσκαλος τον καθιστούν εκ των πραγμάτων έναν εκ των πρωταγωνιστών για την εξάπλωση του Kobujutsu στην χώρα μας.
Ένα από τα δυναμικά τμήματα Kobujutsu στο οποίο ο sensei Τσουπάκης διδάσκει βρίσκεται στην Κυψέλη στο Dojo του Fudokan – Shotokan Karate do «Πράξανδρος», σ’ αυτό εκπαιδεύονται αρκετοί παλιοί καρατέκα του Shotokan και έχει ανοικτές τις πύλες του σε κάθε νέο ενδιαφερόμενο.
Περισσότερες πληροφορίες
- www.yuishinkai.gr
- www.fudokan-karate.gr
- Περιοδικό «Μονοπάτι για τις πολεμικές τέχνες» τεύχος 104 Απρίλιος 2010. Συνέντευξη ΚΙΣΟ ΙΝΟΟΥΕ.
- Motokatsu Inoue: Ancient Martial Arts of the Ryukyu islands τόμοι 1 και 2. Τόκιο 1987.
- Ryukyu Kobujutsu Hozon Shinko kai – www.ryukyukobujutsuhozonshinkokai.org